Văn Phòng Luật L24H: Mẫu đơn khởi kiện dân sự

Mẫu đơn khởi kiện dân sự là mẫu đơn được sử dụng khi có các tranh chấp về dân sự nếu các bên không thể thương lượng, hòa giải được, phải tiến hành khởi kiện dân sự theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự. Bài viết dưới đây Luật L24H sẽ hướng dẫn đến Quý bạn đọc cách viết đơn khởi kiện dân sự đồng thời hiểu được sơ bộ các thủ tục liên quan đến khởi kiện trong vụ án dân sự.

Mẫu đơn khởi kiện dân sự

Mẫu đơn khởi kiện dân sự

Điều kiện khởi kiện vụ án dân sự

Chủ thể khởi kiện vụ án dân sự

Chủ thể khởi kiện vụ án dân sự bao gồm cá nhân, cơ quan, tổ chức khi thỏa mãn các điều kiện luật định thì có thể tự mình khởi kiện hoặc ủy quyền cho người khác khởi kiện.

Đối với cá nhân:

Có quyền lợi hợp pháp bị xâm phạm.
Độ tuổi từ đủ 18 trở lên và có đầy đủ năng lực hành vi tố tụng dân sự nghĩa là có khả năng tự mình thực hiện hoặc ủy quyền cho người đại diện tham gia tố tụng dân sự. Như vậy đối với các trường hợp chủ thể bị mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự hoặc có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi thì cần có người đại diện thay mặt khởi kiện.
Độ tuổi dưới 18 thì việc khởi kiện cần có người đại diện. Chỉ riêng đối với trường hợp người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi nhưng đã tham gia lao động theo hợp đồng lao động hoặc giao dịch dân sự bằng tài sản riêng của mình thì có quyền khởi kiện về những việc có liên quan đến quan hệ lao động hoặc quan hệ dân sự đó.

Đối với cơ quan, tổ chức:

Có quyền lợi ích hợp pháp bị xâm phạm.
Có người đại diện theo pháp luật để thực hiện thủ tục tố tụng.

Tuy vậy, đối với 1 số trường hợp đặc biệt, chủ thể khởi kiện có thể không đáp ứng những điều kiện trên như:

Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình, cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em, Hội liên hiệp phụ nữ Việt Nam trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có quyền khởi kiện vụ án về hôn nhân và gia đình theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình.
Tổ chức đại diện tập thể lao động có quyền khởi kiện vụ án lao động trong trường hợp cần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của tập thể người lao động hoặc khi được người lao động ủy quyền theo quy định của pháp luật.
Tổ chức xã hội tham gia bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng có quyền đại diện cho người tiêu dùng khởi kiện bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng hoặc tự mình khởi kiện vì lợi ích công cộng theo quy định của Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Cơ quan, tổ chức trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có quyền khởi kiện vụ án dân sự để yêu cầu Tòa án bảo vệ lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước thuộc lĩnh vực mình phụ trách hoặc theo quy định của pháp luật.
Cá nhân có quyền khởi kiện vụ án hôn nhân và gia đình để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người khác theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình.

Cơ sở pháp lý: Điều 69, 186, 187 Bộ luật tố tụng dân sự 2015.

Điều kiện khởi kiện vụ án dân sự

Thẩm quyền của tòa án

Đơn khởi kiện sẽ bị trả lại nếu vụ việc không nằm trong phạm vi thẩm quyền của Tòa án. Vì vậy cần xác định rõ thẩm Tòa án dựa trên các tiêu chí sau:

Tranh chấp Tòa có thẩm quyền giải quyết: Điều 26, 28, 30 và 32 Bộ luật tố tụng dân sự 2015.
Thẩm quyền theo cấp của tòa án: Điều 35, 36, 37, 38 Bộ luật tố tụng dân sự 2015.
Thẩm quyền theo lãnh thổ của tòa án: Điều 39 Bộ luật tố tụng dân sự 2015.
Nếu người khởi kiện được lựa chọn Tòa án (Điều 40 Bộ luật tố tụng dân sự 2015) thì phải cam kết không khởi kiện tại các Tòa khác.
Nếu luật quy định phải giải quyết tại cơ quan khác trước khi thông qua Tòa án thì người khởi kiện chỉ có thể khởi kiện nếu họ không đồng tình với sự giải quyết của cơ quan đó. Chẳng hạn như tranh chấp đất đai: Theo Điều 202 Luật Đất đai 2013, nếu các bên không tự hòa giải được thì phải hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã trước khi khởi kiện ra Tòa.

Chưa được giải quyết bằng bản án, quyết định có hiệu lực

Một vụ việc nếu đã được Tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền giải quyết bằng bản án, quyết định có hiệu lực thì theo quy định, đương sự không được khởi kiện. Tuy nhiên, với một số trường hợp do có đặc điểm tính chất đặc biệt nên được quyền khởi kiện lại như:

Bản án, quyết định của Tòa án bác đơn xin ly hôn
Yêu cầu thay đổi nuôi con, mức cấp dưỡng, mức bồi thường thiệt hại
Yêu cầu thay đổi người quản lý tài sản, quản lý di sản, người giám hộ
Vụ án đòi tài sản, đòi tài sản cho thuê, cho mượn, đòi nhà, đòi quyền sử dụng đất cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ mà Tòa án chưa chấp nhận yêu cầu
Các trường hợp khác pháp luật quy định.

Căn cứ pháp lý: Điểm c Khoản 1 & Điểm b Khoản 3 Điều 192 Bộ luật tố tụng dân sự 2015.

Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự

Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự là thời hạn mà khi hết thời hạn đó các chủ thể mất quyền được khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết các tranh chấp về dân sự. Tuy nhiên, Tòa chỉ áp dụng quy định về thời hiệu nếu có yêu cầu áp dụng của một hoặc các bên và yêu cầu phải được đưa ra trước khi Tòa án cấp sơ thẩm ra bản án, quyết định giải quyết vụ việc.

Người được hưởng lợi từ việc áp dụng thời hiệu có quyền từ chối áp dụng thời hiệu, trừ trường hợp việc từ chối đó nhằm mục đích trốn tránh thực hiện nghĩa vụ.

Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự được tính từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Một số trường hợp không áp dụng thời hiệu khởi kiện như:

Yêu cầu bảo vệ quyền nhân thân không gắn với tài sản
Yêu cầu bảo vệ quyền sở hữu, trừ trường hợp luật có quy định khác
Tranh chấp về quyền sử dụng đất theo quy định của Luật đất đai
Trường hợp khác do luật quy định.

Lưu ý: Thời gian xảy ra sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan; thời gian chưa có người đại diện của người chưa thành niên, mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự hoặc có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi không được tính vào thời hiệu khởi kiện dân sự.

Cơ sở pháp lý: Điều 149; Khoản 3 Điều 150; Điều 156 Bộ luật dân sự 2015

Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự

Mẫu đơn khởi kiện dân sự mới nhất

Mẫu số 23-DS (Ban hành kèm theo Nghị quyết số 01/2017/NQ-HĐTP ngày 13 tháng 01 năm 2017 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao).

>>> Click tải ngay: Mẫu đơn khởi kiện dân sự

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

……………………..(1), ngày…..tháng….năm…..

ĐƠN KHỞI KIỆN

Kính gửi: Toà án nhân dân (2) ……………….

Người khởi kiện: (3) …………………………………………………………………………………………………………

Địa chỉ: (4) …………………………………………………………………………………………

Số điện thoại: ……………………………………… (nếu có); số fax: ……………………………………… (nếu có)