Tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng trong xử phạt hành chính

Trong luật xử lý vi phạm hành chính hợp nhất (luật 15/2012/qh13) có quy định về các tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng trong xử phạt hành chính. Như vậy, câu chuyện xử phạt hành chính như thế nào cần dựa vào rất nhiều yếu tố và một trong những yếu tố quan trọng chính là các tình tiết tăng nặng, tình tiết giảm nhẹ. Trong bài viết dưới đây, Luật L24H sẽ giúp Quý khách tìm hiểu về các tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng pháp luật quy định như thế nào nhé.

Các tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng trong xử phạt hành chính

Khái niệm về Xử phạt vi phạm hành chính

Xử phạt vi phạm hành chính là việc áp dụng hình thức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả theo quy định pháp luật đối với cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính. Tuy nhiên, xử phạt vi phạm hành chính chỉ được tiến hành bởi những chủ thể có thẩm quyền.

Cơ sở pháp lý: Khoản 2 Điều 2 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 sửa đổi bổ sung 2020.

Nguyên tắc xử phạt vi phạm hành chính

• Mọi vi phạm hành chính phải được phát hiện, ngăn chặn kịp thời và phải bị xử lý nghiêm minh, mọi hậu quả gây ra phải được khắc phục theo đúng quy định pháp luật.
• Việc xử phạt phải được tiến hành nhanh chóng, công khai, khách quan, đúng thẩm quyền, bảo đảm công bằng, đúng quy định pháp luật.
• Người có thẩm quyền trước khi ra quyết định xử phạt phải phân tích mức độ, tính chất, các tình tiết tăng nặng và giảm nhẹ, hậu quả của vi phạm và đối tượng vi phạm.
• Chỉ xử phạt khi có hành vi vi phạm do pháp luật quy định. 1 vi phạm chỉ xử 1 lần. Nhiều người thực hiện cùng 1 hành vi vi phạm thì mỗi người đều bị xử phạt. 1 người thực hiện nhiều hành vi vi phạm hoặc vi phạm nhiều lần thì bị xử phạt từng hành vi, trừ trường hợp hành vi vi phạm nhiều lần được Chính phủ quy định là tình tiết tăng nặng.
• Người có thẩm quyền xử phạt có trách nhiệm chứng minh vi phạm, cho người vi phạm thấy được lỗi của mình. Ngược lại, cá nhân, tổ chức bị xử phạt cũng có quyền tự mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp chứng minh bản thân không vi phạm.
• Cùng 1 hành vi vi phạm thì mức phạt tiền đối với tổ chức gấp đôi mức phạt tiền đối với cá nhân.

Cơ sở pháp lý: Khoản 1 Điều 3 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 sửa đổi bổ sung 2020.

Nguyên tắc xử phạt vi phạm hành chính

Thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính

Thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính là 1 năm. Riêng đối với các trường hợp vi phạm hành chính về các lĩnh vực sau thì thời hiệu xử phạt là 2 năm:

• Kế toán; hóa đơn; phí, lệ phí; kinh doanh bảo hiểm; quản lý giá; chứng khoán;
• Sở hữu trí tuệ; xây dựng; thủy sản; lâm nghiệp; điều tra, quy hoạch, thăm dò, khai thác, sử dụng nguồn tài nguyên nước; hoạt động dầu khí và hoạt động khoáng sản khác;
• Bảo vệ môi trường; năng lượng nguyên tử; quản lý, phát triển nhà và công sở; đất đai; đê điều;
• Báo chí; xuất bản;
• Sản xuất, xuất khẩu, nhập khẩu, kinh doanh hàng hóa;
• Sản xuất, buôn bán hàng cấm, hàng giả; quản lý lao động ngoài nước.

Thời hiệu xử phạt đối với hành vi vi phạm thủ tục thuế là 02 năm, kể từ ngày thực hiện hành vi.

Thời hiệu xử phạt đối với hành vi trốn thuế chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, hành vi khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được miễn, giảm, hoàn là 05 năm, kể từ ngày thực hiện hành vi vi phạm.

Trường hợp tổ chức, cá nhân cố tình trốn tránh, cản trở việc xử phạt thì thời hiệu xử phạt được tính lại kể từ thời điểm chấm dứt hành vi trốn tránh cản trở việc xử phạt.

Cơ sở pháp lý: Khoản 1 Điều 6 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 sửa đổi bổ sung 2020 và Khoản 2, 4 Điều 8 Nghị định 125/2020/NĐ-CP Quy định xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn.

Tình tiết tăng nặng trong xử phạt hành chính

Vi phạm hành chính:

• Có tổ chức.
• Nhiều lần; tái phạm.
• Trong thời gian đang chấp hành hình phạt của bản án hình sự hoặc đang chấp hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý vi phạm hành chính.
• Có quy mô lớn, số lượng hoặc trị giá hàng hóa lớn.
• Đối với nhiều người, trẻ em, người già, người khuyết tật, phụ nữ mang thai.
• Có tính chất côn đồ.

Xúi giục, lôi kéo, sử dụng người chưa đủ 18 tuổi vi phạm hoặc ép buộc người bị lệ thuộc mình vi phạm hành chính.

Sử dụng người biết rõ là đang bị tâm thần hoặc bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi để vi phạm hành chính.

Lăng mạ, phỉ báng người đang thi hành công vụ

Lợi dụng:

• Chức vụ, quyền hạn để vi phạm.
• Hoàn cảnh chiến tranh, thiên tai, thảm họa, dịch bệnh hoặc những khó khăn đặc biệt khác của xã hội để vi phạm.

Tiếp tục thực hiện hành vi vi phạm hành chính mặc dù người có thẩm quyền đã yêu cầu chấm dứt hành vi đó.

Sau khi vi phạm có hành vi trốn tránh, che giấu vi phạm.

Lưu ý: Những tình tiết trên nếu đã được quy định là hành vi vi phạm hành chính thì không coi là tình tiết tăng nặng.

Cơ sở pháp lý: Điều 10 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 sửa đổi bổ sung 2020.

Tình tiết giảm nhẹ trong xử phạt hành chính

Người vi phạm hành chính:

• Có hành vi ngăn chặn, giảm bớt hậu quả của vi phạm hoặc tự nguyện khắc phục hậu quả, bồi thường thiệt hại.
• Tự nguyện khai báo, thành thật hối lỗi; tích cực giúp đỡ cơ quan chức năng phát hiện, xử lý vi phạm hành chính.
• Là phụ nữ mang thai, người già yếu, người có bệnh hoặc khuyết tật làm hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình.

Vi phạm hành chính:

• Trong tình trạng bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của người khác gây ra; vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng; vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết.
• Do bị ép buộc hoặc lệ thuộc về vật chất hoặc tinh thần.
• Vì hoàn cảnh đặc biệt khó khăn không do mình gây ra.
• Do trình độ lạc hậu;

Những tình tiết giảm nhẹ khác do Chính phủ quy định: Đây là 1 điều khoản mở. Hiện nay, pháp luật chưa có quy định cụ thể về điều khoản này.

Cơ sở pháp lý: Điều 9 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 sửa đổi bổ sung 2020.

Luật sư hỗ trợ tư vấn khi bị xử phạt vi phạm hành chính

• Tư vấn, làm rõ các quy định pháp luật về hình thức xử phạt, thủ tục xử phạt, thẩm quyền xử phạt, đối tượng xử phạt, thời hiệu xử phạt, mức xử phạt trong các lĩnh vực cụ thể.
• Luật sư hỗ trợ khiếu nại, khởi kiện tùy theo tính chất vụ việc.
• Phân tích, đánh giá hành vi vi phạm. Từ đó tìm hướng đi, hỗ trợ chứng minh các tình tiết giảm nhẹ, tư vấn các thủ tục để bồi thường thiệt hại, các biện pháp khắc phục hậu quả,…
• Thu thập, ghi chép tài liệu, giấy tờ
• Soạn thảo đơn từ (khởi kiện, khiếu nại, bản tự khai, đơn yêu cầu thu thập tài liệu chứng cứ liên quan)
• Luật sư trực tiếp tham gia tranh luận tại phiên tòa chứng minh cho các tình tiết giảm nhẹ để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng.
• Thay mặt khách hàng yêu cầu thay đổi người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng nếu khách có nhu cầu.
• Thay mặt khách hàng nhận giấy tờ, văn bản tố tụng mà Tòa án tống đạt và chuyển cho khách hàng.

>>> Tham khảo thêm về: Khiếu nại quyết định hành chính

Luật sư tư vấn khi bị xử phạt hành chính

Thực tế hiện nay, không phải ai cũng có vốn hiểu biết đủ về các vấn đề liên quan đến xử phạt hành chính trong khi tồn tại không ít các vụ việc vi phạm mà người vi phạm không hề biết quyền lợi hợp pháp của mình đã bị xâm phạm. Vì vậy, việc tham khảo ý kiến của người có chuyên môn là việc làm phù hợp và cần thiết. Các chuyên viên tư vấn luật hành chính của Luật L24H sẵn sàng hỗ trợ Quý khách 24/24 qua hotline 1900.633.716. Rất vui vì được hỗ trợ Quý khách. Xin cảm ơn.

Bài viết được chia sẻ lại từ: Luật L24H https://luat24h.com.vn/tinh-tiet-giam-nhe-tang-nang-trong-xu-phat-hanh-chinh
Thạc sĩ - Luật sư Phan Mạnh Thăng August 23, 2022 at 11:00AM